Vegemite vs. Marmite: Het Grote Gistpasta Gevecht

Oké, even een snel associatiespelletje: ik zeg Australië – jij zegt… stranden? Kangoeroes? Enge spinnen? Logisch!

Maar voor veel Aussies (en iedereen die zich een beetje Aussie voelt), is er maar één écht juist antwoord: Vegemite.

Die dikke, zoute, pikzwarte pasta die de rest van de wereld in verwarring achterlaat, maar voor Australiërs aanvoelt als thuiskomen op een boterham.

En dan is er nog Marmite. Een icoon op zichzelf, ontstaan in het VK, net zo controversieel, en met trots onderdeel van het kamp “je houdt ervan of je haat het”.

Als je in het buitenland woont en een vleugje heimwee voelt, kunnen deze rare potjes vol gistige gekheid zomaar je troostvoer worden.

Dus wat is nou het verschil? Is de één beter dan de ander? Of zijn het gewoon dezelfde dingen met een ander accent?

Laten we dit voor eens en altijd uitzoeken (of in elk geval doen alsof).

Eerst even dit: wat ís dit spul eigenlijk?

Als je nog nooit in aanraking bent gekomen met deze gistige smeersels: beide worden gemaakt van restjes bakkersgist.

Klinkt raar, smaakt… tsja, dat hangt af van wie je het vraagt. Technisch gezien zitten ze vol B-vitamines, zout, umami – en een beetje magie.

Vegemite? Dikker, donkerder en schaamteloos zout.

Marmite? Iets dunner, een tikkie zoeter, en volgens sommigen complexer.

Als Vegemite een krachtig statement is, is Marmite een dramatische monoloog.

Een beetje geschiedenis

Rewind!

Marmite bestaat al sinds het begin van de 20e eeuw, dankzij een Duitse wetenschapper die ontdekte dat bakkersgist meer was dan brouwerij-afval – je kon het gewoon eten.

De Britten gingen ermee aan de haal, stopten het eerst in keramieken potjes (later in glas), en het werd een standaard item in menig keukenkastje.

Vegemite daarentegen is een comeback-verhaal uit Australië.

Ontwikkeld in de jaren ’20 door voedseltechnoloog Cyril Callister voor de Fred Walker Company (die later samenwerkte met Kraft).

Het werd in eerste instantie geen succes – mensen waren trouw aan Marmite, zelfs Down Under.

Maar na wat naamswijzigingen, een slimme marketingcampagne (met een jingle die decennia bleef hangen) en een flinke dosis nationale trots, werd Vegemite net zo Aussie als lamingtons en brutale AFL-supportersliedjes.

Wat zit erin? (oftewel: de kleine lettertjes)

Hier wordt het technisch. Beide beginnen met gist-extract, maar de ingrediënten verschillen:

Vegemite bevat:

• Gist-extract (van gerst en tarwe)

• Zout

• Moutextract (van gerst)

• Wat kleurstof, kruidenextract (met selderij) en foliumzuur

• En opvallend genoeg: geen vitamine B12

Marmite gooit het over een iets andere boeg:

• Gist-extract (van gerst, tarwe, haver en rogge)

• Groentesap-concentraat

• Natuurlijke aroma’s (ook met selderij)

• En vooral: een flinke dosis vitamine B12

Het oordeel?

Wil je je B12 opkrikken? Dan is Marmite je winnaar.

Een portie van 8g levert zo’n 80% van je aanbevolen dagelijkse hoeveelheid op. Da’s nogal wat voedingswaarde op een boterham.

Smaaktest: een smeerbare strijd

Laten we eerlijk zijn: waar de meeste discussies om draaien is de smaak.

Vegemite is dikker, donkerder, en een beetje als teer (op de best mogelijke manier). Het heeft een rijke, bijna moutige smaak en blijft plakken alsof het serieus genomen wil worden. 

Het is intens, maar niet opdringerig – een beetje zoals die vriend die altijd vroeg op brunch verschijnt en snacks voor iedereen meebrengt.

Marmite smeert makkelijker en heeft een scherpere, bitterdere kick. De haver en rogge zorgen mogelijk voor dat extra randje. 

Sommigen vinden het wat funky. Anderen zeggen dat het “meer persoonlijkheid” heeft. Wat je daar ook mee bedoelt.

Visueel verschil? 

Vegemite is als pure chocolade. Marmite heeft meer melkchocolade vibes. Nog steeds chocola, maar je tong merkt het verschil.

Voedingswaarden (per 100g, omdat rekenen leuk is)

Samenvatting?

Marmite is zoeter en calorierijker; Vegemite is slanker en zouter.

En nogmaals – Marmite is je go-to als je een B12 boost zoekt.

Dus… welke moet je kopen?

Laat ik het zo zeggen:

• Als je bent opgegroeid met Vegemite, dan smaakt Marmite altijd alsof je neef op de BBQ ineens z’n gitaar meeneemt.

• Hou je van de punch van Marmite en wil je die extra B12? Dan zit je goed.

• Nog nooit geprobeerd? Begin met een klein likje op een boterham met boter. Ga niet meteen lepelen – dat is een beginnersfout, en we willen niet dat je smaakpapillen ons aanklagen.

Eerlijk? Er is hier geen winnaar. Het draait allemaal om persoonlijke smaak.

Tot slot – vanuit het expat keukenkastje

In het buitenland wonen betekent soms afscheid nemen van de kleine dingen: dat ene chipsmerk uit je jeugd, die rare ontbijtgranen met een mascotte, of ja – je favoriete smeersel waarvan je Nederlandse huisgenoot zegt dat het naar sojasaus en motorolie ruikt.

Maar precies dáárvoor zijn wij er.

Of je nu Team Vegemite bent of Team Marmite (of het nog niet weet), bij Kelly’s Expat Shopping hebben we ze allebei.

Kom langs, pak een pot (of allebei), doe een smaaktest, en laat de condiment-chaos maar beginnen.

Hou je ervan? Haat je het? Proef je geen verschil maar eet je het toch?

Laat ons weten aan welke kant jij staat!